Hadieth

De eerste bron van de Islam is de Qur’aan, het Heilige boek, Gods eeuwige onvergankelijke woord (Qadiem) dat door Allaah (ﷻ) aan de Profeet Mohammed (vrede zij met hem) in het Arabisch is geopenbaard. Openbaringen die plaats vonden in Mekka en Medina in de periode 610-632. In het laatste jaar overleed de Profeet Mohammed (vrede zij met hem).

De tweede bron van de Islam, de soenna, bestaat uit totaal van elkaar verschillende tekstsoorten, hadieth (vergankelijk). Terminologisch wordt er met Hadieth bedoeld, alles wat afkomstig is van de Heilige Profeet (vrede zij met hem) aan:

–       uitspraken van hem (Qauwl);

–       handelingen van hem (Fi’l);

–       stilzwijgende goedkeuringen van handelingen van zijn metgezellen door hem (Taqrier) of

–       beschrijvingen van zijn uiterlijk of karakter (Sifah/Wasf).

Uitgebreidere definitie is als een van deze zaken wordt toegeschreven aan een Sahaabie of een Taabi’ie of van hen die na hen allen kwamen, hetgeen door de soenna moslim wordt aangehouden. Een soenna moslim is volgeling behorend tot Ahl as-soenna, waarvan de leer is gebaseerd op geloofsovertuigingen volgens Aboe al-Hassan, Aboe al-Asj’arie, Aboe Mansoer al-Maatoriedie en as-salaf as-saalihien (grondleggers van de vier wetscholen: Hanafi, Maliki, Shafi’i en Hanbali). Naast Qur’aan en hadieth zijn er nog twee andere bronnen van de Islam; de eerste is gebaseerd op consensus van geleerden (idjmaa), de tweede berust op analogie of redeneermethodes van geleerden (qiyaas). Deze twee bronnen geven interpretaties van teksten uit de Qur’aan en uit de soenna.

Alle vier samen vormen het hiërarchische bewijsmateriaal van de Islam.

Voor belangrijke religieuze beslissingen kan een soenna moslim zich in eerste instantie altijd wenden tot de Qur’aan. Als een vers in de Qur’aan helder en begrijpelijk is weergegeven dan behoeft deze waarheid niet verder in andere bronnen te worden nagegaan. Als de Qur’aan geen direct antwoord geeft op een bepaald onderwerp dan wordt dat in de hadieth-soenna gezocht. Er zijn vele hadieth waarin de Profeet optreedt als uitlegger van de Qur’aan verzen. Hij is de “eerste uitlegger (moefassir)” van de Qur’aan.

De hadieth wetenschap onderzoekt, bestudeert en evalueert, met behulp van historische achtergronden, ontworpen methodes en vastgestelde regels, de geschreven vorm van de soenna, zoals die aan ons is overgeleverd vanuit de woorden, de handelingen en stilzwijgende goedkeuringen van handelingen van zijn metgezellen maar ook die worden toegeschreven aan een Sahaabie of een Taabi’ie.

Doel is naast het kunnen (her)kennen en onderscheiden van betrouwbare (Sahieh) overleveringen van onbetrouwbare of verzonnen (Da’ief) overleveringen (Ahaadieth), vooral het aantonen van de grote waarde aan praktische toepasbaarheid, moreel-ethische betekenis en religieus-culturele rijkdom van de hadieth.

De wetenschap van de regels en voorwaarden waardoor de staat van de overleveringsketen (Sanad – de keten van overleveraars) en de overgeleverde tekst (Matn – de eigenlijke boodschap) kunnen worden achterhaald, wat betreft hun acceptatie of verwerping heet Ilm-u Mustalah a-Hadieth.

Bij het vak Hadieth wordt de positie van de hadieth, de geschiedenis van de hadieth, de methodologie van hadieth (osoel al-hadieth) en literatuur betreffende de hadieth behandeld. Het belang van de hadieth, de positie van de soenna en belangrijke hadieth literatuur zal worden aangestipt. De meest gezaghebbende hadieth uit de boeken al-Jaami‘ as-sahieh (al-Bugaariy) en al-Jaami‘ as-sahieh (Muslim) zullen worden behandeld.

De zes bekende Hadieth collecties, ook wel al-Kutub as-Sittah of as-Sihaah as-Sittah genoemd:

1. Sahieh al Bugaariy van imaam al-Bugaariy 
2. Sahieh-u Muslim van imaam Muslim
3. Sunan an-Nasaa-iy (al-Mudjtabaa) van imaam an-Nasaa-iy
4. Sunan Aboe Daawoed van imaam Aboe Daawoed
5. Djaami’ at-Tirmidhiy van imaam at-Tirmidhiy
6. Sunan Ibn Maadjah van imaam Ibn Maadjah

De eerste twee collecties worden as-Sahiehain genoemd, wat “de twee authentieke collecties”  betekent, gezien hun onbetwiste authenticiteit.